Modernizacja ewidencji gruntów i budynków i jej wpływ na podatki w 2022 roku

    W 2021 roku na zlecenie Starostwa Powiatowego w  Jarosławiu na terenie naszej  gminy została przeprowadzona modernizacja ewidencji gruntów i budynków, w zakresie aktualizacji użytków gruntowych. Obowiązek okresowej weryfikacji danych ewidencyjnych  wynika z rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków, przeprowadza się ją nie rzadziej niż co 15 lat. Informacje o przeprowadzonej modernizacji Starosta podaje do publicznej wiadomości mieszkańcom poprzez ogłoszenia. Zarówno  o rozpoczęciu prac geodezyjnych, jak i o trybie postępowania związanego z modernizacją ewidencji gruntów i budynków. W wyniku przeprowadzonej modernizacji niektóre grunty zostały sklasyfikowane inaczej niż dotychczas. Obecne zapisy uwzględniają stan faktyczny na gruncie i są zgodne z przepisami dotyczącymi prowadzenia ewidencji gruntów i budynków. Ewidencja ma istotny wpływ na sposób i wysokość opodatkowania, bowiem  zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo Geodezyjne i Kartograficzne dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków prowadzone przez starostwo, stanowią podstawę do wymiaru podatków. W praktyce oznacza to, że gmina musi przyjąć za podstawę naliczenia podatku dane, jakie uzyskała ze starostwa i nie można ich zmienić w ewidencji podatkowej.  Bardzo często inna kwalifikacja gruntów wynikająca z modernizacji operatu ewidencyjnego powoduje, że grunty zostaną objęte podatkiem od nieruchomości zamiast rolnym, co skutkuje wyższym zobowiązaniem do zapłaty. W większości przypadków dotyczy to  działek  siedliskowych, które miały dotychczas klasyfikację – grunt rolny R, a w wyniku modernizacji ich klasyfikacja uległa zmianie na ,,tereny  mieszkaniowe’’ oznaczone symbolem ,,B’’. Wyjaśniając znaczenie tego pojęcia: tereny mieszkaniowe są to grunty niewykorzystywane do produkcji rolniczej i leśnej, zajęte pod budynki mieszkalne, urządzenia funkcjonalne związane z budynkami mieszkalnymi – podwórza, dojazdy, przejścia, przydomowe place gier i zabaw itp., a także ogródki przydomowe.

Konsekwencją tego będzie naliczony w 2022  znacznie wyższy podatek. Dla przykładu państwo Jan i Maria mieszkają na terenie gminy Jarosław od urodzenia. Posiadają  działkę 20 arową i mają na niej wybudowany dom i zagospodarowane  podwórko. Do 2021 roku na ich działce wyłączono  z produkcji  rolnej  500 m² (5 arów)  co dawało następujące  naliczenie podatku od 500 m² x  0,50 zł/ m²  = 250 zł  + podatek od pozostałych 15 arów czyli 0,15 ha x 292,30 = 43,85 zł. Razem dawało to kwotę zobowiązania  podatkowego od posiadanych gruntów w wysokości 294 zł na 2021r. Obecnie po modernizacji działka państwa Jana i Marii  została w całości zaliczona do ,,B’’ i organ podatkowy, czyli Wójt musi naliczyć podatek od całości działki czyli 20 arów = 2000 m² jako podatek  od nieruchomości  przy obowiązującej  stawce 0,50 zł za m², co daje kwotę 1000 zł na 2021 rok.  Różnica jaka powstała  wynosi kwotę  706 zł/ rok. Dla państwa Jana i Marii jest to podwyżka zobowiązania rocznego za posiadane grunty o tą różnicę. Zwrócić tutaj należy uwagę,  że wysokość stawek podatkowych co roku jest uchwalana przez Radę Gminy. Mając świadomość  konsekwencji  jakie dla mieszkańców spowoduje przeprowadzona przez starostwo  modernizacja gruntów i budynków Wójt Gminy Jarosław złożyła do Rady Gminy wniosek o obniżenie stawki w tej kategorii do kwoty 0,45 zł/ m². Przy maksymalnej  stawce  podatku obowiązującej w tej kategorii   podatek państwa  Jana i Marii wynosiłby 2000 m x 0,54 zł=1080 zł/ m². Obniżenie stawki do kwoty 0,45 zł spowoduje że państwo Jan i Maria  zapłacą  podatek  za posiadany grunt w wysokości: 2000 m² x 0,45 zł= 900 zł na rok, czyli 100 zł mniej. Paradoks całej tej sytuacji polega na tym, że pomimo faktycznego obniżenia stawki przez Radę Gminy mieszkańcy i tak finalnie zapłacą wyższą kwotę zobowiązania za posiady grunt. Czyli wracając do naszego przykładu za tą samą działkę pomimo obniżenia stawki podatkowej Państwo Jan i Maria zapłacą w roku 2022 większą  kwotę ze względu na zmianę kategorii gruntów. Pozytywną stroną tego zabiegu jest to, że posiadana przez państwo Jana i Marię  działka znacznie zyskała na wartości,  gdyż z rolnej stała sią w całości działką budowlaną.

W trakcie przeprowadzonej modernizacji gruntów i budynków ujawnione zostały również wszystkie budynki posadowione na terenie gminy  Jarosław.  Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach  lokalnych  podatek od nieruchomości obowiązuje nie tylko od budynków mieszkalnych, ale  również od pozostałych budynków. W konsekwencji jeżeli do tej pory fakt istnienia budynku nie był znany, to tym samym nie był od niego naliczany podatek pomimo istniejącego obowiązku. W momencie ujawnienia  budynku podatek od niego musi zostać naliczony. Dlatego właściciele budynków, którzy do tej pory nie mieli od nich naliczonego podatku otrzymają w roku 2022 zwiększone zobowiązanie finansowe o kwotę należnego podatku od nieruchomości za posiadane budynki. Rozumiejąc skalę problemu Rada Gminy Jarosław na wniosek Wójt gminy nie podniosła stawki podatku od 1 m²  budynków pozostałych na 2022 rok i stawka ta wynosi 8,05 zł/ m² tak jak dotychczas. Dodatkowo na terenie gminy Jarosław od wielu lat została obniżona o 50 % stawka dla kategorii budynków  posadowionych na gruntach rolnych nie tworzących gospodarstw rolnych, która wynosi 4,03zł/ m².

 Zwrócić należy uwagę, że zwolnieniu z podatku od nieruchomości podlegają budynki gospodarcze lub ich części położone na gruntach gospodarstw rolnych, służące wyłącznie działalności rolniczej. Tak więc jeżeli budynek gospodarczy jest własnością osoby posiadającej łącznie mniej niż 1 hektar fizyczny lub przeliczeniowy, nie może być zwolniony z opodatkowania. Budynki wykorzystywane na cele rolnicze , które są w posiadaniu rolników także nie zawsze będą korzystały ze zwolnienia z podatku od nieruchomości. Warunkiem jest ich posadowienie na gruntach sklasyfikowanych jako użytki rolne. Wszystkie inne oznaczenia wykluczają możliwość stosowania zwolnienia tych budynków.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego do użytków rolnych zalicza się:

• Grunty rolne, oznaczone symbolem – R
• Sady, oznaczone symbolem – S
• Łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł
• Pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – Ps
• Grunty rolne zabudowane oznaczone symbolem – Br
• Grunty pod stawami oznaczone symbolem – Wsr
• Grunty pod rowami, oznaczone symbolem – W
• Grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem – Lzr

Dla opodatkowania nie ma znaczenia czy dana nieruchomość stanowi źródło dochodu dla władającego tą nieruchomością. Podatek od nieruchomości ma charakter majątkowy, co oznacza, że obowiązek podatkowy powstaje w nim już przez sam fakt posiadania nieruchomości.

O przypisanych kategoriach posiadanych gruntach i budynkach można siędowiedzieć w Starostwie Powiatowym, bądź korzystając z Geoportalu w Internecie. Informacje zawarte w Geoportalu mają wyłącznie charakter poglądowy i mogą być wykorzystywane jedynie w zakresie przybliżonej identyfikacji i lokalizacji przestrzennej obiektów ewidencji gruntów i budynków. Nie stanowią podstawy dla organu podatkowego.

Wszelkie zmiany ujawnione w ewidencji gruntów i budynków spowodowały obowiązek złożenia druków informacji podatkowych przez podatników podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości, posiadających grunty i budynki na terenie gminy Jarosław, dlatego do wszystkich mieszkańcówkierowane są wezwania do złożenia w/w informacji. Jeżeli podatnik kwestionuje wysokość podatku od nieruchomości z uwagi na nieprawidłowe dane ujawnione w ewidencji, wówczas w pierwszej kolejności powinien wszcząć procedurę zmiany danych w organie prowadzącym ewidencję, czyli Starosty.

Ustalając wysokość zobowiązań podatkowych Wójt Gminy nie jest uprawniony do przyjęcia innej podstawy wymiaru podatku, niż dane wskazane w ewidencji gruntów i budynków.

Podatek od nieruchomości

Rada Gminy na sesji w dniu 3 listopada 2021 roku na wniosek Wójt gminy Uchwałą Nr XI/162/2021 podjęładecyzję o wysokości stawek na podatek od nieruchomości. Na podstawie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która zawiera kategorie podatków oraz Obwieszczenia Ministra Finansów RP w sprawie górnych stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2022 roku. Będą one wynosićnastępująco:

1. od 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych –  0,83 zł,
2. od 1 m² powierzchni użytkowej budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 24,38 zł,
3. od 1 m² powierzchni użytkowej budynków pozostałych – 8,05 zł pozostała na ubiegłorocznym poziomie,
4. od 1 m² powierzchni użytkowej budynków gospodarczych znajdujących się na użytkach rolnych nietworzących gospodarstw rolnych w rozumieniu art.2 ust 1 ustawy o podatku rolnym – 4,03 zł – jest to stawka uchwalona dla naszych mieszkańców  - pozostała na ubiegłorocznym poziomie,
5. od 1 m² powierzchni gruntów pozostałych –   0,45 zł – obniżono o 10%,
6. od 1 m² powierzchni gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej -0,97 zł – pozostała na ubiegłorocznym poziomie,
7. od budowli - 2% wartości budowli.

Podatek rolny

Podstawowa stawka podatku rolnego na 2020 rok wyniesie:

150,00 złotych za 1 ha gruntów rolnych;

300,00 złotych za 1 ha pozostałych gruntów.

Rada Gminy Jarosław Uchwałą Nr XI/164/2021 zadecydowała o obniżeniu ustalonej przez GUS podstawy do ustalenia stawki na podatek rolny na 60 zł za 1 q z kwoty 61,48 zł za 1 q.

Podatek od środków transportowych

Stawki podatkowe w podatku od środków transportowych na 2022 rok zostały ustalone Uchwałą nr XI/163/2021 Rady Gminy Jarosław z dnia 3 listopada 2021r.i zostały podniesione w stosunku do roku obecnego o 2%.